جراحی شکستگی استخوان زمانی انجام میشود که استخوان به‌قدری آسیب دیده باشد که دیگر نتوان فقط با استراحت و گچ گرفتن آن را درمان کرد. در این مواقع، جراحی کمک می‌کند تا استخوان در جای درست قرار بگیرد و روند بهبودی بهتر و سریع‌تری طی شود. گاهی شدت آسیب به حدی است که بدون جراحی، امکان بازگشت عملکرد طبیعی اندام وجود ندارد.
چه زمانی نیاز به جراحی شکستگی استخوان است؟
همانطور که گفتیم جراحی شکستگی استخوان زمانی انجام میشود که آسیب وارد شده به حدی باشد که روش‌های غیرجراحی مثل گچ گرفتن یا آتل‌بندی، نتوانند استخوان را در موقعیت مناسب نگه دارند یا به جوش خوردن درست آن کمک کنند. در مواردی که قطعات استخوان جابجا شده‌اند، شکستگی بافت‌های اطراف مانند عضله یا رگ‌های خونی را هم درگیر کرده، یا زمانی که شکستگی از نوع باز باشد و استخوان از پوست بیرون زده باشد، مداخله جراحی ضروری میشود.
در این موارد، با استفاده از ابزارهایی مانند پیچ، پلیت یا میله، استخوان در جای خود ثابت نگه داشته میشود تا روند ترمیم بهتر طی شود. انتخاب این روش درمانی همیشه بر اساس شدت، محل و نوع شکستگی و با در نظر گرفتن وضعیت بیمار انجام می‌گیرد.
📍 تهران، بلوار میرداماد، بین میدان مادر و شریعتی، پلاک ۲۴، طبقه سوم
🕙 شنبه، دوشنبه، پنجشنبه
📞 ۰۹۳۷۸۸۴۴۳۳۵
نواحی انجام جراحی شکستگی
شکستگی استخوان ران
استخوان ران به‌دلیل تحمل وزن بدن، در معرض شکستگی‌های جدی قرار دارد. برای درمان آن معمولاً از جراحی فیکساسیون داخلی استفاده میشود که طی آن میله‌ای فلزی داخل استخوان قرار داده میشود تا قطعات شکسته در کنار هم ثابت بمانند. در برخی موارد، صفحه فلزی نیز به‌عنوان تقویت‌کننده به کار می‌رود.
شکستگی شانه (استخوان بازو در ناحیه بالایی)
در شکستگی بخش فوقانی استخوان بازو که در مفصل شانه قرار دارد، به‌ویژه اگر با له‌شدگی یا جداشدگی همراه باشد، ممکن است جراحی تعویض مفصل شانه انجام شود. این جراحی گاهی شامل بازسازی عضلات و تاندون‌های اطراف نیز هست.
شکستگی لگن
لگن به‌عنوان یکی از نواحی مرکزی بدن، در صورت شکستگی نیازمند جراحی‌های خاصی است. روش‌های جراحی شامل تثبیت با پیچ و میله (اصطلاحاً پین‌زدن لگن)، تعویض جزئی هیپ (جایگزینی سر استخوان ران)، یا تعویض کامل مفصل ران با پروتز است.
شکستگی استخوان‌های ستون فقرات (گردن و کمر)
این نوع شکستگی‌ها به‌ویژه در صورت خطر آسیب به نخاع یا اعصاب، نیازمند جراحی‌های دقیق هستند. از پیچ‌ها، قلاب‌ها و سیستم‌های تثبیت‌کننده برای حفظ پایداری ستون فقرات استفاده میشود.
شکستگی استخوان‌های ساعد و بازو
در شکستگی استخوان‌های طولی دست مانند اولنا و رادیوس، برای بازگرداندن شکل و عملکرد طبیعی اندام، جراحی با استفاده از پیچ، پلیت یا میله‌های داخل‌استخوانی انجام میشود.
شکستگی ساق پا و استخوان‌های پایین پا
در صورت شکستگی شدید یا جابجایی استخوان‌های تیبیا و فیبولا، جراحی جهت تثبیت با ابزارهای فلزی انجام میشود تا پایداری لازم برای جوش خوردن صحیح فراهم شود.
شکستگی استخوان‌های دست، مچ و انگشتان
این نوع شکستگی‌ها به‌ویژه اگر همراه با جابجایی یا آسیب به مفاصل کوچک باشند، به جراحی نیاز دارند تا عملکرد حرکتی دقیق دست حفظ شود. جراحی معمولاً شامل استفاده از پین یا پیچ‌های ظریف است.
انواع روش‌های جراحی شکستگی استخوان
فیکساسیون داخلی: این روش به تثبیت شکستگی استخوان با استفاده از ایمپلنت‌هایی درون بدن کمک می‌کند. بیمار معمولاً سریع‌تر مرخص شده و زودتر به فعالیت‌های طبیعی خود بازمی‌گردد. ایمپلنت‌ها از موادی مانند فولاد ضدزنگ، تیتانیوم، کبالت یا کروم ساخته می‌شوند و با بدن سازگارند.
استفاده از پلاک: پلاک‌ها مانند آتل‌های داخلی عمل کرده و قطعات استخوان شکسته را در کنار هم نگه می‌دارند. آن‌ها با پیچ به استخوان متصل شده و بسته به شرایط، ممکن است پس از بهبود در جای خود باقی بمانند یا برداشته شوند.
کاربرد پیچ: پیچ‌ها متداول‌ترین وسیله تثبیت داخلی هستند. انواع مختلفی از پیچ‌ها با اندازه‌های گوناگون برای انواع شکستگی‌ها وجود دارد. از آن‌ها می‌توان به‌تنهایی یا همراه با سایر ایمپلنت‌ها استفاده کرد.
میله یا میخ داخل استخوانی: در شکستگی استخوان‌های بلند مثل ران یا ساق پا، میله‌ای درون کانال مرکزی استخوان قرار داده میشود و با پیچ‌هایی در دو انتها ثابت می‌گردد. این روش به خوبی ثبات استخوان را تا زمان ترمیم کامل فراهم می‌کند.
پین‌گذاری: برای شکستگی‌های کوچک، مانند استخوان‌های دست و پا، از پین‌های ظریف استفاده میشود. آن‌ها می‌توانند همراه با روش‌های دیگر به‌کار روند یا به‌تنهایی برای نگه‌داشتن استخوان‌های کوچک استفاده شوند. در بیشتر موارد، پس از مدتی پین‌ها برداشته می‌شوند.
فیکساتور خارجی: شامل قاب فلزی‌ای است که به کمک پین‌ها یا پیچ‌هایی که از پوست عبور داده می‌شوند، استخوان را از بیرون تثبیت می‌کند. این روش اغلب به‌صورت موقتی، در موارد اورژانسی یا شکستگی‌های پیچیده به کار می‌رود، اما در برخی شرایط می‌تواند تا زمان ترمیم کامل باقی بماند.
مراحل انجام جراحی شکستگی
جراحی شکستگی استخوان با بررسی نوع و شدت آسیب شروع میشود، یعنی ابتدا بهترین متخصص ارتوپدی با استفاده از معاینات بالینی و تصویربرداری محل شکستگی را مشخص می‌کند.
بعد از ارزیابی کامل و اطلاع از سوابق پزشکی بیمار، عمل تحت بیهوشی عمومی انجام میشود؛ جراح با ایجاد برش یا از طریق جراحی بسته، قطعات شکسته استخوان را به‌دقت در جای خود تنظیم می‌کند. سپس برای تثبیت استخوان، از وسایل فلزی مانند پیچ، صفحه یا میله استفاده شده و در صورت نیاز پیوند استخوان نیز انجام می‌گردد. پس از پایان جراحی، محل برش بخیه زده شده و بیمار به اتاق ریکاوری منتقل میشود تا مراقبت‌های پس از عمل آغاز گردد.
عمل شکستگی استخوان چقدر طول میکشد؟
مدت زمان این عمل بین ۱ تا ۳ ساعت است، ولی این زمان بسته به نوع و شدت شکستگی و روش جراحی ممکن است کوتاه‌تر یا طولانی‌تر شود.
مراقبت‌های بعد از جراحی شکستگی
| به بدنتان فرصت استراحت بدهید: بعد از عمل جراحی، استراحت کردن خیلی مهم است. بهتر است فعالیت‌های سنگین یا حرکات شدید که فشار به محل جراحی وارد می‌کنند را تا زمانی که پزشکتان گفته محدود کنید. این کار باعث میشود استخوان بهتر و سریع‌تر جوش بخورد. |
| داروهایتان را منظم مصرف کنید: داروهایی که پزشک تجویز کرده، مثل مسکن‌ها و آنتی‌بیوتیک‌ها، نقش خیلی مهمی در کم کردن درد و جلوگیری از عفونت دارند. حتما طبق دستور پزشک مصرف کنید و از مصرف داروهای ضد التهاب بدون مشورت خودداری کنید. |
| مراقب گچ یا پانسمان باشید: اگر گچ یا پانسمان دارید، مراقب باشید خیس یا کثیف نشود و به آن دست نزنید. در صورت نیاز پزشک پانسمان را تعویض یا تنظیم می‌کند. |
| خونریزی را جدی بگیرید: اگر خونریزی خفیف بود، می‌توانید با فشار ملایم و تمیز کردن محل آن را کنترل کنید، اما اگر خونریزی شدید یا طولانی شد، حتما به پزشک یا اورژانس اطلاع دهید. |
| تورم و کبودی طبیعی است؛ با آن مهربان باشید: تورم و کبودی اطراف محل جراحی طبیعی است و می‌تواند کمی ناراحت‌کننده باشد. استفاده از کمپرس سرد (نه مستقیم روی پوست) و بالا نگه داشتن سر هنگام خواب کمک می‌کند تورم کمتر شود. |
| محل جراحی را خشک و تمیز نگه دارید: بهتر است محل برش همیشه خشک و تمیز باشد. برای شستشو از روش‌هایی که پزشک گفته استفاده کنید و از خیس شدن محل جراحی خودداری کنید تا خطر عفونت کم شود. |
| علائم عفونت را بشناسید و سریع اقدام کنید: اگر محل جراحی قرمز شد، بیش از حد ورم کرد، دردش بیشتر شد یا ترشحات غیرعادی داشت، حتما با پزشک تماس بگیرید. مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها طبق نسخه هم به جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. |
| وقتی پزشک اجازه داد، فیزیوتراپی را شروع کنید: انجام تمرینات فیزیوتراپی به شما کمک می‌کند حرکت و قدرت عضلات بازگردد و ناحیه آسیب‌دیده تقویت شود. این مرحله به شما کمک می‌کند سریع‌تر به زندگی عادی برگردید. |
| وضعیت خود را مرتب با پزشک چک کنید: پیگیری‌های منظم برای بررسی روند بهبودی بسیار مهم است. پزشک با معاینات بعدی می‌تواند مطمئن شود استخوان خوب جوش خورده و مشکلی پیش نیامده است. |
| بهبودی زمان می‌برد، صبور باشید: معمولاً استخوان بین ۶ تا ۸ هفته زمان نیاز دارد تا ترمیم شود، اما این مدت بسته به نوع شکستگی ممکن است بیشتر یا کمتر باشد. حواستان باشد در این مدت مراقبت‌ها را جدی بگیرید. |
| مراقب بخیه‌ها و محل برش باشید: در محل جراحی ممکن است کمی بی‌حسی احساس کنید که طبیعی است. سعی کنید محل بخیه را تمیز و خشک نگه دارید و اگر هر نشانه‌ای مثل التهاب یا درد شدید دیدید، سریع به پزشک اطلاع دهید. |
عوارض احتمالی جراحی شکستگی و راه‌های پیشگیری از آن
یکی از رایج‌ترین مشکلات بعد از عمل، عفونت است که به‌خاطر باز شدن پوست و مدت زمان جراحی ممکن است رخ دهد. همچنین، برخی بیماران ممکن است بعد از جراحی احساس کنند حرکت اندام‌شان محدود شده، چون بافت‌ها و عضلات اطراف استخوان ممکن است به هم چسبیده و انعطاف‌پذیری‌شان کاهش پیدا کند.
مسئله مهم دیگر هم مربوط به خون‌رسانی است؛ اگر در حین جراحی عضلات یا بافت‌های اطراف آسیب ببینند، خون‌رسانی به استخوان ممکن است کمتر شود که این موضوع روند بهبود را سخت‌تر می‌کند. خوشبختانه با انجام مراقبت‌های قبل و بعد از عمل و توجه به توصیه‌های پزشک می‌توان این مشکلات را تا حد زیادی کنترل و از آن‌ها پیشگیری کرد.
هزینه جراحی شکستگی استخوان
هزینه جراحی شکستگی استخوان به عوامل مختلفی مثل نوع شکستگی، محل آن، و میزان پیچیدگی جراحی بستگی دارد و معمولاً بین چند میلیون تا چند ده میلیون تومان متفاوت است. علاوه بر این، باید هزینه‌های بیمارستان، داروها و مراحل توان‌بخشی را هم در نظر گرفت که در مجموع روی مبلغ نهایی تاثیر می‌گذارند.