آرتروسکوپی زانو روشی نوین و کم‌تهاجمی برای تشخیص و درمان مشکلات زانو است. این عمل جراحی با ایجاد برش‌های کوچک و استفاده از یک دوربین مخصوص، به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل مفصل زانو را به طور دقیق مشاهده کرده و مشکلات را برطرف کند. در ادامه این مقاله از دکتر پویا مشکدار، به مراحل انجام این عمل و نکات مهم آن می‌پردازیم.
آرتروسکوپی زانو چیست؟
آرتروسکوپی زانو یک روش جراحی کم‌تهاجمی است که توسط متخصص ارتوپدی برای تشخیص و درمان مشکلات مفصل زانو انجام می‌شود. در این روش، جراح از طریق یک برش کوچک، دوربینی به نام آرتروسکوپ را وارد مفصل زانو می‌کند تا تصاویر دقیقی از ساختارهای داخلی زانو روی مانیتور مشاهده شود.
این تکنیک به جراحان امکان می‌دهد تا آسیب‌هایی مانند پارگی مینیسک، مشکلات کشکک، و صدمات رباط‌های زانو را به‌طور دقیق بررسی و در صورت نیاز، همزمان با تشخیص، آن‌ها را درمان کنند. جراحی آرتروسکوپی به دلیل خطرات محدود، دوره نقاهت کوتاه‌تر، و نتایج موفقیت‌آمیز، به روشی موثر برای مدیریت انواع آسیب‌های زانو تبدیل شده است.
دکتر پویا مشکدار یکی از جراحان با تجربه و متخصص در زمینه ارتوپدی به ویژه جراحی آرتروسکوپی زانو در تهران است. ایشان با بهره‌گیری از دانش روز دنیا و تجهیزات پیشرفته، قادر به تشخیص و درمان دقیق انواع بیماری‌های زانو هستند.
چرا آرتروسکوپی زانو انجام می‌شود؟
آرتروسکوپی زانو می‌تواند برای تشخیص و درمان طیف وسیعی از آسیب‌ها و اختلالات زانو مورد استفاده قرار گیرد، از جمله:
- پارگی رباط صلیبی قدامی (ACL) و رباط صلیبی خلفی (PCL): ترمیم یا بازسازی این رباط‌ها برای بازگرداندن ثبات زانو.
- پارگی مینیسک: مینیسک یک بافت غضروفی مقاوم است که مانند بالشتکی بین استخوان‌های زانو قرار دارد. آرتروسکوپی برای ترمیم یا برداشتن قسمت‌های پاره شده مینیسک استفاده می‌شود.
- جابجایی کشکک زانو: اصلاح موقعیت کشکک در صورت دررفتگی یا ناپایداری مزمن.
- آسیب‌های غضروف مفصلی: برداشت یا ترمیم تکه‌های شل شده غضروف که می‌توانند باعث درد و محدودیت حرکتی شوند.
- کیست بیکر: برداشتن این کیست پر از مایع که معمولاً در اثر مشکلات زمینه‌ای مانند آرتروز یا التهاب مفصل ایجاد می‌شود.
- شکستگی‌های داخل مفصلی: ارزیابی و درمان شکستگی‌های پیچیده استخوان‌های زانو.
- التهاب یا آسیب به سینوویوم: برداشت یا درمان پوشش داخلی مفصل (سینوویوم) در صورت التهاب مزمن.
- بررسی علت دردهای مزمن مفصلی: تشخیص دقیق صدمات پنهان در مفصل که با روش‌های تصویربرداری معمول قابل تشخیص نیستند.
مزایای جراحی آرتروسکوپی زانو چیست؟
جراحی آرتروسکوپی زانو به عنوان یک روش تشخیصی و درمانی مؤثر در ارتوپدی، مزایای متعددی را برای بیماران به همراه دارد. هدف اصلی این روش، ارزیابی دقیق وضعیت مفصل زانو و در صورت امکان، رفع مشکلات شناسایی شده در همان جلسه جراحی است.
از جمله مهم‌ترین مزایای این روش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تعیین دقیق تشخیص: آرتروسکوپی به عنوان یک روش دقیق و مستقیم، امکان مشاهده مستقیم ساختارهای داخلی مفصل زانو را فراهم می‌کند و به این ترتیب، تشخیص دقیق بیماری‌های مفصلی را تسهیل می‌نماید.
- درمان همزمان: در بسیاری از موارد، پس از تشخیص دقیق، اقدامات درمانی لازم مانند برداشتن قطعات غضروفی آسیب‌دیده، ترمیم رباط‌ها و یا برداشتن بافت‌های التهابی، به صورت همزمان با تشخیص انجام می‌شود.
- تروما کمتر به بافت‌های اطراف: به دلیل استفاده از ابزارهای ظریف و ایجاد برش‌های بسیار کوچک، آرتروسکوپی نسبت به جراحی‌های باز، آسیب کمتری به بافت‌های اطراف مفصل وارد می‌کند.
- کاهش دوره نقاهت: با توجه به تهاجمی بودن کمتر این روش، دوره نقاهت پس از جراحی کوتاه‌تر بوده و بیماران معمولاً سریع‌تر به فعالیت‌های روزمره خود بازمی‌گردند.
- کاهش درد: به دلیل ایجاد برش‌های کوچک و دستکاری کمتر بافت‌ها، درد پس از عمل در مقایسه با جراحی‌های باز کمتر است.
- کاهش خطر عفونت: برش‌های کوچک و استفاده از تکنیک‌های استریل، خطر عفونت پس از عمل را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهد.
- بستری کوتاه‌مدت: در بسیاری از موارد، بیماران پس از جراحی آرتروسکوپی نیازی به بستری طولانی‌مدت در بیمارستان نداشته و می‌توانند در همان روز یا روز بعد ترخیص شوند.
روند جراحی آرتروسکوپی زانو
در جراحی آرتروسکوپی زانو، ابتدا بیمار پس از انتقال به اتاق عمل بیهوش می‌شود. برای پیشگیری از عفونت، ناحیه زانو استریل شده و محل‌های برش مشخص می‌گردد. سپس پای بیمار در موقعیت مناسب ثابت می‌شود تا زانو در طول جراحی در حالت صحیح باقی بماند.
در ادامه، بهترین جراح آرتروسکوپی چند برش کوچک روی زانو ایجاد کرده و محلول استریل سالین را برای شست‌وشوی مفصل و افزایش فضای داخلی زانو تزریق می‌کند. این کار باعث وضوح بیشتر دید داخل مفصل می‌شود. سپس آرتروسکوپ که مجهز به یک دوربین کوچک و منبع نور قوی است، وارد مفصل شده و تصاویر دقیقی از ساختار داخلی زانو را روی مانیتور نمایش می‌دهد. جراح از این طریق آسیب‌های زانو را ارزیابی کرده و در صورت نیاز، با ابزارهای جراحی کوچک به ترمیم یا برداشتن بافت‌های آسیب‌دیده می‌پردازد.
در پایان، محلول سالین از مفصل تخلیه شده، برش‌ها با بخیه یا نوارهای استری بسته می‌شوند و زانو با باند نرم پانسمان می‌شود. در صورت نیاز به محافظت بیشتر، ممکن است از بریس استفاده شود. مدت زمان این عمل معمولاً کمتر از یک ساعت است و بسته به نوع آسیب و درمان مورد نیاز، متغیر خواهد بود.
بیشتر یخوانید: هزینه عمل آرتروسکوپی زانو
عوارض احتمالی جراحی آرتروسکوپی زانو
آرتروسکوپی زانو، اگرچه یکی از روش‌های رایج و کم‌تهاجم برای درمان مشکلات زانو است، اما مانند هر عمل جراحی دیگر، عوارضی نیز به همراه دارد. هرچند احتمال بروز این عوارض بسیار کم است، اما آگاهی از آن‌ها برای تصمیم‌گیری آگاهانه بیمار ضروری است.
عوارض عمومی جراحی
عوارضی که ممکن است در هر نوع جراحی رخ دهد، شامل موارد زیر است:
- خونریزی: خونریزی بیش از حد در طول عمل یا خونریزی داخلی پس از جراحی
- عفونت: عفونت در محل برش جراحی
- عوارض بیهوشی: مشکلات تنفسی، واکنش‌های آلرژیک به داروهای بیهوشی
عوارض آرتروسکوپی زانو
علاوه بر عوارض عمومی جراحی، آرتروسکوپی زانو ممکن است عوارض زیر را به همراه داشته باشد:
- عوارض داخل مفصلی: مانند خونریزی داخل مفصل زانو، تشکیل لخته خون در رگ‌های خونی اطراف زانو، عفونت مفصل، آسیب به ساختارهای داخل مفصلی مانند غضروف، رباط‌ها، مینیسک، رگ‌های خونی یا عصب‌ها
- سفتی مفصل: محدود شدن دامنه حرکتی مفصل زانو پس از جراحی
جمع بندی
آرتروسکوپی زانو، روشی کم تهاجمی و موثر برای تشخیص و درمان طیف وسیعی از مشکلات مفصلی زانو است. دکتر پویا مشکدار، متخصص و جراح ارتوپد، با بهره‌گیری از این تکنیک پیشرفته، امکان بازگشت سریع بیماران به فعالیت‌های روزمره و ورزشی را فراهم می‌آورد.
در این روش، با ایجاد برش‌های بسیار کوچک، جراح به طور مستقیم مفصل زانو را مشاهده کرده و اقدامات درمانی لازم را انجام می‌دهد. مزیت اصلی آرتروسکوپی، کاهش درد، کوتاه شدن دوره نقاهت و بهبود سریع‌تر بیمار است.